(Sub)Variëteiten, Showklassen en Type-aanduidingen

In het koiwereldje hoor je vaak termen als variëteiten, subvariëteiten, type-aanduidingen en showklassen. Maar wat betekenen die termen nu eigenlijk?

Variëteit

En koivariëteit kun je omschrijven als “een set van uiterlijke kenmerken van een koi, waar een naam voor is bedacht en die door Japanse kwekers breed wordt gedragen.” Een variëteit is dus iets anders dan een ras. Bij een ras behoren alle nakomelingen tot hetzelfde ras. De nakomelingen van een paartje haringen, zullen allemaal tot het haringenras behoren. Bij een variëteit kunnen de nakomelingen tot een andere variëteit behoren. Stel, ik kruis twee Showa. Het gros van de nakomelingen zullen ook tot de variëteit Showa behoren, maar als er één tussen zit die geen rood patroon heeft, dan wordt hiervan de variëteitsnaam Shiro Utsuri. Een variëteit wordt dus bepaald naar wat je ziet, niet wie de ouders waren! Er worden in Japan te pas en te onpas nieuwe namen verzonnen van verschijningsvormen van koi die nog niet als variëteit zijn benoemd. Vaak zijn dat toevalstreffers, die niet stabiel geproduceerd kunnen worden. Leuk, zo’n fancy naam, maar voor mij geen “officiële” variëteit totdat meerdere kwekers deze verschijningsvorm kunnen reproduceren en ze hetzelfde noemen. Veel nieuwe “variëteiten” verdwijnen dan ook net zo snel als ze gekomen waren.

Subvariëteit

Een subvariëteit kun je beschrijven als “een variëteit, met een uniek extra kenmerk dat het waard is om er een aanvullende naam voor te gebruiken”. Wanneer je bijvoorbeeld uit de Kohakukweek een exemplaar treft, waarbij het rode patroon zich alleen op het hoofd manifesteert in de vorm van een bol, dan noemen we dit een Tancho Kohaku. Hoewel dit dus een subvariëteit van Kohaku betreft, is Tancho zo belangrijk (vanwege de associatie met de Japanse vlag) dat deze in een aparte Showklasse wordt ingedeeld. Een ander voorbeeld is een Showa met heel weinig wit en daarvoor in de plaats rood. Dit noemen we een Hi Showa. Het prefix geeft dus extra informatie over de vertegenwoordiger van betreffende variëteit.

Type-aanduiding

Een type-aanduiding is eveneens een prefix, welke extra informatie geeft. Een Sandan Kohaku is een kohaku met drie afzonderlijke patronen (“san” is drie en dan betekent “stap”) Een driestaps Kohaku dus. Een ander voorbeeld is een Kuchibeni Sanke, dit betreft een Sanke met rode lippen (“kuchi” is lip en “beni” is rood).

Showklasse

Een Showklasse betreft één of meerder variëteiten, die de strijd met elkaar aangaan op een koiwedstrijd. De Showklasse Showa kent maar één variëteit, te weten de Showa (Sanshoku) terwijl de Showklasse Bekko bestaat uit drie variëteiten, te weten Shiro Bekko, Aka Bekko en Ki Bekko. Een Ki Bekko zal op een koishow dus nooit een Showa als tegenstander treffen. Er bestaan (een beetje afhankelijk van de grootte van een show) 17 showklassen.