Gezamelijke Hardheid (GH)

Wanneer we het hebben over de hardheid van het water komen termen als GH (Gesamt Härte, Gezamenlijke Hardheid) en KH (Karbonat Härte, Carbonaathardheid) in het vizier. Beide zijn Duitse termen en worden in Nederland uitgedrukt in “graden Duitste hardheid”. In veel andere landen worden andere grootheden gebruikt, maar Nederland maakt gebruik van de Duitse terminologie.

De Carbonaathardheid (KH) hebben we besproken in een eerder artikel. De KH is extreem belangrijk voor het gezond houden van onze vijver en vissen. In dit artikel gaan we dieper in op de Gezamenlijke Hardheid (GH).

Wat stelt de GH voor?

De GH geeft de concentratie van aardalkali-ionen in de vijver weer. Deze bestaan voor meer dan 99% uit Calcium en Magnesium. Wanneer we het over de GH hebben, dan hebben we het dus eigenlijk over de opgeloste hoeveelheid Calcium en Magnesium in het vijverwater. Deze concentratie wordt uitgedrukt in graden Duitse Hardheid. Een GH van 8 is dus eigenlijk een Gezamenlijke Hardheid van acht graden Duitse Hardheid (GH = 8 ºDH). De term Gezamenlijke Hardheid is verwarrend, het geeft de indruk dat ook de Carbonaathardheid (KH) hieronder valt. Dit is echter niet het geval. De GH en KH zijn aparte entiteiten die je los van elkaar kunt beïnvloeden.

Wat is het belang van de GH?

Calcium en Magnesium zijn metalen welke in geringe mate van belang zijn voor de gezondheid van de vijver en haar bewoners. Vissen hebben, evenals mensen, kleine hoeveelheden van deze mineralen nodig. Zo speelt Calcium onder andere een rol in botopbouw en onderhoud van het gebit (bij karpers dus graten en keeltanden) en het transport van andere mineralen door het lichaam. Magnesium is belangrijk voor spieren en het zenuwgestel.

GH meten in de vijver?

Aangezien er slechts een hele kleine hoeveelheid Calcium en Magnesium nodig zijn voor de gezondheid van vissen, is hier eigenlijk nooit een tekort van in de vijver. Zeker als regelmatig water wordt ververst, is er voldoende aanvoer uit het kraanwater en het visvoer. Planten zijn echter grootverbruikers van Calcium en Magnesium. Wanneer u een natuurvijver heeft met veel planten, dan is het belang van een voldoende hoge GH wat groter. Echter, ook in dit soort vijvers is vrijwel nooit een tekort, mits er regelmatig water wordt ververst. Het meten van de GH is in de meeste gevallen dan ook niet nodig. Tenzij u dus grote hoeveelheden planten hebt en weinig ververst. In dit laatste geval is meten wel van belang en kunt u supplementen gebruiken om de GH op peil te houden. Een GH van vier graden DH is voldoende voor planten en dieren, u zult hier vrijwel nooit onder komen. Een te hoge GH kan echter kaltaanslag veroorzaken en dat is slecht voor pompen en verwarmingselementen.

GH en KH

Het meten van de KH is dus véél belangrijker dan het meten van de GH. Een te lage KH kan een pH crash veroorzaken en heeft desastreuse gevolgen voor de vijver en de vissen.

Auteur: Joop van Tol (www.koitoday.nl)