Ik test nooit het water van mijn vijver, is een opmerking die wij veel horen van onze klanten. Is dit terecht, of is water testen toch een belangrijk onderdeel om op lange termijn te kunnen blijven genieten van jouw prachtige vijver. Wij gaan proberen je hier een helder antwoord op te geven.  

Allereerst is het belangrijk te weten dat jouw vijver water bestaat uit een aantal belangrijke parameters, we sommen ze hier in het kort op:

  • PH: Dit is de zuurgraad van je water
  • GH: Dit is de gezamelijke hardheid van je vijver water (deze is idealiter tussen 10 en 12)
  • KH: Dit is de carbonaat hardheid van je vijver water (deze is idealiter 8)

PH waarde vijverwater

Eerst zullen wij je proberen uit te leggen wat nou PH waarde is en waarom dit een belangrijke parameter is.

De pH-waarde geeft het aantal vrije waterstof (H+) ionen weer. Het aantal H+ ionen bepaalt de zuurgraad van jouw water in een schaal van 0 - 14. Water (H2O) is opgebouwd uit H+ en OH- ionen en de verhouding tussen vrije H+ ionen en OH- ionen is de pH-waarde. Hoe hoger het aantal H+ ionen, des te zuurder jouw vijver water en omgekeerd, hoe meer OH- ionen des te meer alkalisch is je vijver water. Zoutzuur heeft een pH-waarde van 0 en Natronloog een pH-waarde van 14. Bij een pH van 7 is je vijver water neutraal, dit is het geval bij zuiver, gedemineraliseerd water. Vijver water met een pH 6 (10-6 H+ ionen) is 10 keer zuurder dan vijver water met een pH van 7 (10-7 H+ ionen). De pH-waarde wordt namelijk uitgedrukt in een negatief progressieve reeks. In  zowel een vijver of aquarium daalt de pH-waarde voortdurend als gevolg van natuurlijke biologische processen.

Wanneer is mijn PH waarde in orde?

De pH-waarde in jouw vijver is de PH idealiter tussen de 7 en 8,5  Heb je een koivijver of een vijver met alleen maar andere karperachtigen, dan is PH waarde in orde wanneer deze zit tussen de 8,0 en 8,5. Uitgaande van een voor vissen neutrale pH-waarde van 7-8,5, lijkt er met een waarde van 6 niet zoveel aan de hand te zijn. Toch is een PH waarde van 6 al 10 keer zuurder dan een ph van 7. Heeft jouw vijver water een PH waarde van 5, dan is dit 100X zuurder dan bij een normale PH van 7. Je kunt je voorstellen dat jouw vissen dan niet blij worden van jou!

Kan een instabiele PH waarde kwaad voor mijn vijver en vissen?

Bij een te lage of hoge, maar ook sterk schommelende zuurgraad raken jouw vissen gestrest , hun kieuwen en vinnen raken bloeddoorlopen en hun slijmhuid kan aangetast raken. Als je vissen aan stress lijden worden ze snel ziek omdat het hun weerstand drastisch afneemt en uiteindelijk kunnen ze er dood aan gaan. Ook de nuttige bacteriën in jouw vijver en je filter zullen minder werken door een slechte pH waarde, dit met als gevolg dat de pH waarde nog sneller slechter zal worden. Het is dus heel erg belangrijk om de pH-waarde van de vijver goed in de gaten te blijven houden.

Toch kun je een lage PH waarde voorkomen

Het is in ieder geval van groot belang dat jouw vijver water voldoende hard is. De GH en de KH moeten dus voldoende hoog zijn. Uiteraard spelen ook zaken als een goede biologische filtering, de bacteriehuishouding en beluchting een rol. Verder is het verstandig om niet al teveel vissen te houden en voldoende zuurstofplanten te hebben.


GH waarde vijver 

Nu we de PH hebben uitgelegd gaan we verder met het uitleggen van de GH waarde van je vijver

De GH-waarde geeft aan, hoeveel mineralen er in je vijver water opgelost zijn. Belangrijke mineralen die in jouw vijverwater moeten zitten zijn calcium en magnesium.

Mineralen zijn om twee redenen zeer belangrijk voor je vijver:

  1. mineralen vormen het transportmiddel voor Co2 in je vijver;
  2. mineralen zijn voedingszouten voor de zuurstofplanten.

Voor een goede plantengroei is een GH-waarde tussen de 10 en 13 ideaal . Bij een lagere waarde treedt stagnatie van je plantengroei op, bij een hogere waarde ontstaat er makkelijk kalkaanslag op jouw zuurstofplanten. Kraanwater heeft in Nederland en België een hardheid tussen de 0 en 15, afhankelijk van de regio (waterleidingbedrijven vermelden op hun website vaak wat de hardheid van het kraanwater is). Regenwater is extreem zacht en is daarom ongeschikt om een vijver mee te vullen.

Zuurstofplanten onttrekken voor hun groei mineralen aan het water. Invallend regenwater bevat geen mineralen. Dit betekent, dat de GH-waarde van jouw vijver alleen maar kan teruglopen. 

In elke vijver wordt de hardheid op den duur te laag om nog groei van zuurstofplanten mogelijk te maken. De GH-waardemoet dus periodiek op peil gebracht worden, anders wordt de vijver troebel.

Zorg ervoor, dat de GH-waarde aan het begin van het groeiseizoen op een goed niveau (minimaal 7) gebracht wordt. Na de winter is de hardheid van het vijverwater door neerslag meestal namelijk flink teruggelopen. Ook in de loop van het groeiseizoen zal de GH-waarde teruglopen, omdat de waterplanten mineralen aan het water onttrekken. Ook dan is ophogen raadzaam.

Snap je het allemaal nog? Er komt wat bij kijken hé? We hopen jouw aandacht nog te hebben, want het is wel belangrijk.

KH waarde vijver water

Als laatste behandelen we de KH waarde

De karbonaathardheid geeft aan, hoeveel carbonaat er in jouw vijverwater is opgelost. Een carbonaat is een chemische verbinding van calcium/magnesium en Co2. Juist deze Co2-component is belangrijk: Jouw zuurstofplanten hebben deze Co2 nodig voor hun groei. Als de karbonaathardheid voldoende hoog is, is er eigenlijk een voorraad Co2 aanwezig in je vijver. In principe wordt er in een gezonde vijver voldoende Co2 geproduceerd door de bacteriën, maar door allerlei oorzaken kunnen productie door de bacteriën en consumptie door de zuurstofplanten weleens uiteenlopen. Een voldoende hoge karbonaathardheid kan deze verschillen opvangen. Dit wordt ook wel aangeduid als de bufferende werking.

Nieuwe vijvers hebben bijna altijd een gebrek aan Co2, omdat er nog maar relatief weinig bacteriën in de vijver zitten. Toevoeging van carbonaat is een goede methode om door de kritieke opstartfase te komen. Een goede KH waarde is minimaal 7 en maximaal 8,5

Het water van jouw vijver testen heeft dus echt zin!

Om te kunnen blijven genieten van een gezonde, heldere vijver en gezonde vissen merk je dus wel dat je jouw vijver water moet testen. Gelukkig is dit met het juiste 'gereedschap' een fluitje van een cent. Het is echt binnen een paar minuten te doen en je hebt er veel gemak van.