Temperatuur (deel 1)

Vissen zijn koudbloedige dieren. Dit betekent dat ze geen “thermostaat” hebben om de lichaamstemperatuur op een constante waarde te houden, zoals dat bij zoogdieren en vogels wel het geval is. Vissen zijn voor hun functioneren dan ook afhankelijk van hun omgevingstemperatuur. In ons geval de temperatuur van het water in de vijver.

Koudwatervissen

De vissen die wij in onze vijvers houden zijn zogenaamde “koudwatervissen”, wat betekent dat ze comfortabel kunnen leven in een temperatuurrange tussen de ongeveer 4 en 25 graden Celsius. Zogenaamde “tropische” vissen hebben een veel constantere temperatuur nodig die veelal varieert tussen de ongeveer 20 en 27 graden Celsius. Deze kunnen we dus alleen goed houden in verwarmde aquaria of vijvers. Onder koudwatervissen die vaak in Nederlandse vijvers worden gehouden kunnen we karpers (koi), goudvissen, windes, elritsen, zeelt en steur scharen.

Koi

Koi kunnen goed gehouden worden in onze vijvers, mits we qua temperatuur aan een aantal voorwaarden voldoen. Hoewel koi een vrij brede tolerantie hebben qua temperatuurrange, kunnen ze erg slecht tegen plotselinge fluctuaties. Veel slechter dan bijvoorbeeld goudvissen. Deze sterke fluctuaties kunnen zich voordoen in ondiepe vijvers of vijvers met een laag volume. Deze warmen (te) snel op en koelen (te) snel af. Temperatuurschommelingen in de natuur gaan namelijk veel geleidelijker door het grote volume waardoor de karper evolutionair niet is ingesteld op plotselinge veranderingen. Wanneer je vissen overplaatst is het verstandig om rustig te tijd te nemen. Door de zak met vissen één of twee uur op het water te laten drijven, zal de temperatuur in de zak zich langzaam aanpassen aan de nieuwe omstandigheden. Plaats koi bij voorkeur niet in één keer in water dat meer dan drie graden hoger is of meer dan twee graden lager is.

Voedsel

Koudbloedige dieren als vissen hebben bij lagere temperaturen veel minder voedsel nodig. Dit komt omdat ze geen energie nodig hebben om hun lichaamstemperatuur op peil te houden. Bij lagere temperaturen neemt de stofwisseling af en draaien de lichaamsfuncties op een laag pitje. Ook de benodigde samenstelling van het voedsel is dan anders. Het is dus raadzaam om voer te geven dat is afgestemd op het betreffende seizoen en om de hoeveelheid af te bouwen als het water kouder wordt. Onder de acht graden Celsius is het verstandig om helemaal te stoppen met voeren (met uitzondering van de steuren), daar het verteren hiervan meer energie kost dan het oplevert. Dit is niet zielig, de vissen gebruiken hun in het najaar opgebouwde reserves om gezond de winter door te komen. Vermijd te allen tijde temperaturen onder de vier graden! Hier kom ik in het vervolg van dit artikel op terug.