Nitriet (deel 1)

Nitriet (NO2-) wordt in het biologische filter gevormd uit ammonia. Dit is onderdeel van het nitrificatieproces dat globaal staat beschreven in een eerder artikel uit deze reeks. Wanneer de nitrietwaarde te hoog oploopt in de vijver, kunnen haar bewoners in de problemen raken. Een nitrietverhoging is vanaf 0,2 milligram per liter water schadelijk voor uw vissen. Dat is slechts één deeltje op vijf miljoen! Het is dus zaak dat u de nitrietwaarde in de vijver onder de 0,2 milligram per liter houdt. Uiteraard is het zaak uw vijverwater te controleren op een te hoge aanwezigheid van nitriet. Testen is en blijft heel belangrijk.

Hoe ontstaat nitriet?

Nitriet ontstaat, doordat specifieke nitrificerende bacteriën ammonia (NH3 + NH4+) omzetten in nitriet (NO2-). Om dit proces te kunnen laten plaatsvinden zullen we een aantal randvoorwaarden in de vijver moeten scheppen:

Er moet voldoende aanhechtingsoppervlakte aanwezig zijn in de biologische filter, waarop de benodigde bacteriën kunnen groeien. Nitrificerende bacteriën zweven namelijk nauwelijks vrij door het water, maar vestigen zich in een dunne film op alle oppervlaktes in de vijver en filter. Aangezien we in onze vijvers meestal veel vissen houden op weinig water, is er vaak van nature te weinig oppervlakte aanwezig in de vijver en hebben we daarom een biologisch filter nodig om deze oppervlakte te vergroten.
Bij het proces van omzetting van ammonia in nitriet wordt veel zuurstof (O2)verbruikt. We zullen dus met name bij warm weer moeten beluchten om de vijver van voldoende zuurstof te voorzien.
Om de biologische filter van voldoende aanvoer van vijverwater te voorzien zullen we idealiter de inhoud van de vijver binnen twee uur door de filter moeten pompen. Nog beter is eenmaal per uur.
De pH dient zich te bevinden in de range van 7,0 tot 8,5 en de KH idealiter tussen de 4 en de 9 graden DH. (Vijvertest set)
Nitrificerende bacteriën houden niet van licht. Dek de filter daarom af.
Er moeten voedingsstoffen in de vorm van ammonia aanwezig zijn. Dit komt vanzelf als u de vissen voert.

Het gevaar van een te hoge nitrietwaarde.

Wanneer de nitrietwaarde in de vijver te hoog oploopt, kunnen de vissen stikken. Nitriet heeft namelijk de nare eigenschap zich te hechten aan de rode bloedlichaampjes in de bloedbaan van de vissen. Hierdoor kunnen deze rode bloedlichaampjes hun taak niet meer uitvoeren, namelijk het transporteren van zuurstof vanuit de kieuwen naar de organen en spieren van de vis.

Kenmerken van een nitrietpiek.

Bij een nitrietpiek kunt u de volgende symptomen verwachten:

Lusteloosheid van de vissen als gevolg van een zuurstoftekort in het lichaam (niet noodzakelijkerwijs is er ook een zuurstoftekort in het water).
Versnelde ademhaling.
Het “hangen” van de vissen vlak onder het wateroppervlak of bij de uitstroom van filter of luchtpomp, omdat daar het water het zuurstofrijkst is.
Bruine, in plaats van helderrode kieuwen.
Verminderde of geheel gestopte eetlust.
Verzwakking van de vis, verminderde weerstand en vatbaarder voor secundaire aandoeningen.

In deel 2 gaan we bekijken hoe we een nitrietpiek kunnen voorkomen en wat we kunnen doen als er toch sprake is van een piek